Abraham akordioak

Abraham akordioak
Mota	kontratu
Honen izena darama	Abraham
Indarraldi	2020ko irailaren 15a -
Sinatzailea	Israel Arabiar mundua Abdullah bin Zayed Al Nahyan (en) Benjamin Netanyahu
Osatuta
Israel–United Arab Emirates normalization agreement (en) Bahrain–Israel peace agreement (en)

Abraham Akordioak bi aldeko akordioak dira, 2020ko irailaren 15ean sinatuak Israelen eta Arabiar Emirerri Batuen artean eta Israel eta Bahrain artean .^[1][2] Estatu Batuek bitartekari-lanak eginda, 2020ko abuztuaren 13an iragarri zen Israel eta Arabiar Emirerri Batuen arteko akordioa, eta geroago Israel eta Bahrainen artekoa 2020ko irailaren 11n.^[3][4] Sinatze-ekitaldia 2020ko irailaren 15ean izan zen Etxe Zuriko Truman Balcony-n, AEBko lehendakari Trump bertan egon zela, aurreko administrazioetan bake-itun formal historikoak sinatzera bideratutako ekitaldiak gogoratzeko moduan.^[5][6][7]

Bi akordioen zati gisa, bai Arabiar Emirerri Batuek bai Bahrainek Israelen subiranotasuna onartu zuten, harreman diplomatiko osoak ezartzea ahalbidetuz. Israelek Arabiar Emirerri Batuekin sinatutako hasierako akordioaren ondorioz, Israelek harreman diplomatikoak ezarri zituen herrialde arabiar batekin 1994az geroztik, Israelen eta Jordaniaren arteko bake-ituna indarrean sartu zenean.^[8] Sinatutakoei "Abraham akordioak" izena eman zieten Judaismoak eta Islamak, biek ala biek, Abraham profeta sinesmen komuna dutela nabarmentzeko.^[9][10]

2020ko urriaren 23an, Israelek eta Sudanek harremanak normalizatzea erabaki zuten; 2024an, baina, berretsi gabe zegoen akordioa artean.^[11] Hitzarmenaren zati gisa, AEBk terrorismoaren estatu babesleen zerrendatik kendu zuen Sudan eta 1.200 milioiko mailegua eman zion.^[12] 2021eko urtarrilaren 6an, Sudango gobernuak "Abraham Akordioen Deklarazioa" sinatu zuen Khartumen.^[13] 2020ko abenduaren 22an, Israelen eta Marokoren arteko normalizazio-akordioa sinatu zen. Marokok Israelgo subiranotasuna onartzearen truke, Estatu Batuek Marokoko subiranotasuna onartu zuten Mendebaldeko Sahararen gainean.^[14]

1. ↑ «Moroccan Foreign Minister Bourita Says Abraham Accords Provide "Incredible Momentum" for Peace in Middle East | AJC» www.ajc.org June 12, 2023.
2. ↑ Federico-O'Murchú, Seán. (August 13, 2020). Read the full statement by the US, Israel and UAE on normalizing Israel-UAE relations. CNN.
3. ↑ «Normalizazioa, «fantasia bat»» Berria 2023-10-19 (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
4. ↑ «Emirerriek eta Bahrainek bake akordioak sinatu dituzte Israelekin» EITB 2020-09-15 (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
5. ↑ Riechmann, Deb; Lee, Matthew; Lemire, Jonathan. (August 13, 2020). «Israel signs pacts with 2 Arab states: A 'new' Mideast?» Associated Press.
6. ↑ Riechmann, Deb; Lee, Matthew; Lemire, Jonathan. (September 15, 2020). «Israel signs pacts with 2 Arab states: A 'new' Mideast?» Washington Post.
7. ↑ The Abraham Accords. U.S. Department of States.
8. ↑ «Israel, UAE and Bahrain sign Abraham Accord; Trump says "dawn of new Middle East"» The Hindu September 16, 2020.
9. ↑ Meuse, Alison Tahmizian. (September 16, 2020). «Israel inks twin Arab treaties with UAE, Bahrain» Asia Times.
10. ↑ «The Abraham Accords Declaration» State.gov (U.S. State Department) September 15, 2020.
11. ↑ Yaari, Ehud. (April 21, 2023). «The Fighting in Sudan Threatens Peace Efforts with Israel» The Washington Institute for Near East Policy.
12. ↑ Lawder, David. (7 January 2021). Ellis ed. U.S. Treasury signs loan deal to clear Sudan's $1.2 billion World Bank arrears. Reuters.
13. ↑ «Sudan quietly signs Abraham Accords weeks after Israel deal» Reuters January 7, 2021.
14. ↑ (Ingelesez) Kelemen, Michele. (December 10, 2020). Morocco Agrees To Join Trump Administration's Abraham Accords. NPR.